Türkiye AR-GE Harcamalarında Rekor Artış
Türkiye’de AR-GE harcamaları son 10 yılda 1 trilyon liraya yaklaştı. Bu süre zarfında AR-GE faaliyetlerinde yer alan personel sayısı 290 bin 850’ye ulaştı. Yüksek teknolojideki harcamalar ise 66 milyar lirayı aştı.Türkiye’de AR-GE faaliyetleri için son 10 yılda yaklaşık 1 trilyon liradan fazla harcama yapıldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, savunma sanayisi ve teknolojiye yönelik AR-GE harcamaları son 10 yılda rekor seviyeye ulaştı. AR-GE harcamaları 2014’te 17 milyar 598 milyon lira iken, 2022’de 198 milyar 670 milyon lira ile rekor seviyeye yükseldi ve 2023’te 377 milyar 542 milyon liraya ulaştı. Bu da AR-GE harcamalarının 2014-2023 döneminde yaklaşık 21,5 kat arttığı anlamına geliyor. Gayrisafi yurt içi AR-GE harcamalarının milli gelir içindeki oranı da 2014’te yüzde 1,01 iken, 2023’te 26 trilyon 545 milyar 722 milyon liralık milli gelir içindeki oranı yüzde 1,42’ye çıktı. 10 yıllık süreçte AR-GE harcamalarının finansmanının yarısından fazlası şirketler tarafından karşılanırken devletin finansmana katkısı yüzde 32 düzeyinde oldu. Toplam AR-GE personeli sayısı 10 yılda 135 bin 406 kişi artarken, 2014’te 155 bin 444 olan tam zaman eşdeğer (TZE) AR-GE personel sayısı 2023’te 290 bin 850 kişiye yükseldi. Kadın AR-GE personel sayısı, 99 bin 195 kişi ile toplam AR-GE personel sayısının yüzde 34,1’ini oluştururken, doktora veya eşdeğer düzeyinde eğitim almış olan AR-GE personelinin oranı da arttı. Geçen yıl yüksek teknolojide AR-GE harcamalarının 28 kat artarak 66 milyar 265 milyon liraya ulaştığı görüldü. Faaliyet gösteren girişimler arasında yüksek teknoloji faaliyetinde bulunanlar en fazla AR-GE harcaması gerçekleştiren grup oldu. Orta-yüksek teknolojiye yapılan yatırımlar özellikle 2015-2017 döneminde öne çıkarken, Milli Teknoloji Hamlesi’nin uygulanmasının ardından yüksek teknoloji yatırımlarına daha fazla ağırlık verildi. Bağımsız girişimler arasında imalat sanayisindeki AR-GE harcamalarının yüksek teknolojideki faaliyetlerden büyük ölçüde destek gördüğü açıklandı.