ABD’de 36 limanda grev: 1977’den bu yana ilk grev
ABD’nin doğusundaki ve güneyindeki limanlarda çalışan işçiler, maaş artışı ve otomasyon konularındaki ihtilaflar nedeniyle grev başlattılar. 1977’den bu yana sendika tarafından düzenlenen ilk grev kapsamında, Baltimore kentindeki liman çalışanları da dahil olmak üzere Maryland eyaletindeki işçiler iş bıraktılar. ABD’nin Maine’den Texas’a kadar olan 36 limanında başlayan grev, ülkenin tedarik zincirini ve ekonomisini felce uğratma potansiyeli taşımaktadır. Grev sırasında, Uluslararası Liman İşçileri Birliği’ne (ILA) bağlı yaklaşık 45 bin liman işçisi, maaşlarında yüzde 77 oranında artış talep etmektedir. Grevin her gün milyarlarca dolarlık zarara ve tüketici fiyatlarında artışa neden olabileceği tahmin edilmektedir.
Uzmanlara göre, grevin etkileri ilk olarak bozulabilir gıda maddelerinde hissedilecektir. Pazartesi gece yarısında başlayan grevde, muz, avokado, ananas ve meyve suları gibi ürünler öncelikli olarak etkilenecektir. Özellikle muz, grevden en çok etkilenecek ürün olarak gösterilmektedir. Amerikan Çiftlik Bürosu Federasyonu’na göre, grevden etkilenen limanlar ABD’nin yıllık muz ihtiyacının yüzde 75’ini karşılamaktadır, bu da yılda 3.8 milyon metrik ton muz demektir. Michigan Eyalet Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Profesörü Jason Miller, sadece muz değil, hurma, incir, ananas ve avokado gibi meyvelerin de büyük risk altında olduğunu ifade etmiştir. Miller’a göre, bu bozulabilir gıdalar tedarik zincirinde hızlı bir şekilde aksaklıklara yol açacak ve tüketici fiyatlarını artıracaktır. Ayrıca alkollü içecekler gibi ürünler de raflardaki yerlerini almakta zorlanabilir.
Grev birkaç hafta daha sürerse, ABD’nin en yoğun alışveriş dönemi olan kış tatili sezonunda birçok ürün tedarik sıkıntısı yaşanabilir. Oyuncaklar, yapay Noel ağaçları, araba parçaları, kahve, meyve ve elektronik ürünler gibi çeşitli mallarda teslimat gecikmeleri olabilir. Özellikle Avrupalı oyuncak üreticileri like Playmobil ve Lego, ABD’nin Doğu Yakası limanlarına olan bağımlılıklarından dolayı büyük bir darbe alacaklar. Diğer yandan, rakip olan Jakks ve Funko gibi şirketler Batı Yakası limanlarını kullandıkları için daha az etkilenebilirler.
JP Morgan’ın analizine göre, Doğu ve Körfez kıyısındaki limanların kapanması günlük 3,8 ila 4,5 milyar dolar arasında ABD ekonomisine zarar verebilir. Bu kayıpların bir kısmı telafi edilebilir olsa da, kısa vadede ciddi bir ekonomik darbe yaşanabilir. ABD Başkanı Joe Biden’ın, grevi durdurmak için Taft-Hartley Yasası’nı kullanarak 80 günlük bir bekleme süresi talep etmesi bekleniyordu ancak hafta sonu yaptığı açıklamada Biden’ın greve müdahale etmeyeceğini net bir şekilde belirttiği bildirildi. Beyaz Saray, yönetim yetkililerinin 24 saat boyunca müzakereleri hızlandırmak için çalıştığını ve Biden ile Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in tedarik zincirinin etkilerini yakından izlediği açıkladı. Ayrıca, muhtemel aksaklıklara karşı hazırlık yapmak için bir görev gücü oluşturuldu.